De geboorte en het veulen

 
De draagtijd van een merrie is ongeveer 340 dagen, maar kan variëren tussen 320 en 370 dagen. Het tijdstip waarop een merrie zal veulenen is moeilijk te voorspellen. Tekenen die kunnen duiden op naderende geboorte zijn het verslappen van de banden van het kruis (de staart lijkt hierdoor hoger te liggen en het gebied boven de staart voelt week aan), opzwellen van het uier, de merrie kan dikkere benen krijgen en er kan vocht onder de buik ontstaan. Kort voor de geboorte kan men druppeltjes biest aan het uier (kegelen) zien, gaat de merrie veel liggen en zondert zich af van de groep. Ze is onrustig en neemt regelmatig een plashouding aan. Garanties zijn echter niet te geven. Niet alle tekenen zijn aanwezig en soms zelfs geen! Een merrie kan ‘bewaakt’ worden met behulp van een geboortemelder of webcam.

Houdt de volgende spullen voor de geboorte bij de hand:

·         Jodium (2%), betadine oplossing of chloorhexidine om de navel van het veulen te ontsmetten

·         Staartbandage voor de merrie.

·         Zeep om je handen te wassen.

·         Schone emmer met warm water om de geboorteweg en omgeving eventueel schoon te spoelen.

·         Schone handdoeken.

·         Glijmiddel: om te voelen of het veulen in de juiste positie ligt is glijmiddel nodig, zeep maakt de geboorteweg juist stroef! Maar dit is niet voor iedereen weggelegd.

Uiteraard dient u ook ons telefoonnummer bij de hand te hebben voor het geval dat!

Als u op de onderstaande link klikt ziet u een filmpje over het geboorteproces van een veulen.

 www.youtube.com/watch

De geboorte gaat meestal snel en zonder problemen, u hoeft dan niets te doen. Situaties waarin u wel de dierenarts moet bellen zijn o.a.:

·         Rode blaas zichtbaar (SPOED), nageboorte laat dan namelijk al los vóór de geboorte.

·         De merrie ligt al langer dan 30 min duidelijk met de buik te persen en er is nog steeds niets van het veulen te zien.

·         Delen van het veulen steken uit de merrie, maar de geboorte zet niet door.

Belangrijke zaken om op te letten tijdens de eerste uren na de geboorte zijn:

·         Veulen:

o    Het staat uiterlijk 2 uur na de geboorte.

o    Geen navelbloeding.

o    Vlug, vaak en veel biest opneemt. In de eerste 18 uur na de geboorte is biestopname van levensbelang. De antistoffen van de merrie in de biest welke zorgen voor de weerstand van het veulen kunnen dan nog optimaal worden opgenomen via de darmwand.

o    Binnen 18 uur na de geboorte heeft gemest. Het afkomen van het darmpek (meconium) is een belangrijk teken dat het darmstelsel goed is aangelegd en goed functioneert.

o    Binnen 8 uur plast en geen tekenen van koliek vertoont.

·         Bij de merrie:

o    De nageboorte afkomt. Als de nageboorte niet binnen 3 uur na de geboorte is afgekomen moet u de dierenarts bellen. Niet aan de nageboorte gaan trekken en niks afknippen, u mag wel een knoop in de nageboorte leggen zodat deze niet over de grond sleept.

o    De vulva niet is ingescheurd tijdens de geboorte.

o    Voldoende biest wordt geproduceerd. Als het veulen drinkt let er dan op of u een slurpend geluid hoort en het veulen ziet slikken. Controleer het uier door een klein beetje biest uit te melken. Niet teveel, want het veulen heeft het nodig.

o     Milde koliekverschijnselen zijn normaal en worden veroorzaakt door het samentrekken van de baarmoeder. Bij ernstige koliek is het beter de dierenarts te bellen.

Tijdens de eerste levensdagen van het veulen is het van belang om goed te letten op het veulen. Controleer dat deze voldoende drinkt en regelmatig mest en plast. Na het drinken hoort het veulen rustig languit te gaan liggen slapen. Wanneer een veulen staand slaapt kan het zijn dat het te weinig gedronken heeft. Een veulen kan niet lang zonder melk en de energie dat dit levert. Snel ingrijpen kan zijn leven redden. 

U kunt de dierenarts vragen een controle van het veulen en de merrie uit te voeren. Hierbij wordt een klinisch onderzoek van het veulen en de merrie gedaan en kan eventueel bloed afgenomen worden voor onderzoek op antistoffen. Zo weet men zeker dat het veulen voldoende biest van goede kwaliteit heeft opgenomen en de eerste 5 maanden van zijn leven beschermd is tegen infecties en veulenziekte. Een “veulenspuit” in de vorm van éénmalig antibiotica werkt 1 dag en is dus niet zinvol. Indien uit de bloedtest blijkt dat het veulen onvoldoende antistoffen heeft kunnen deze aangevuld worden door Immunofoal per sonde te geven of plasma van een donor via een infuus. Het veulen is dan 5 maanden beschermd in plaats van 1 dag. Wel is het nuttig het veulen de eerste dag een 'veulenspuit' te geven met tetanusserum ter bescherming tegen tetanus op jonge leeftijd.